De vijfpuntige ster van het pentagram heeft een lange geschiedenis. Het pentagram is één van de oudste symbolen ter wereld: het werd reeds meer dan 4000 jaar voor Christus gebruikt. Bekend is het tegenwoordig als symbool voor esoterie, occultisme en wicca, waar het gewoonlijk als de schoot van moeder Aarde wordt geëerd. De afbeelding ervan wordt veelal gebruikt als een krachtig vruchtbaarheidssymbool.

Maar in vroeger tijden werd het pentagram ook wel anders gebruikt. Zo was het bijvoorbeeld het symbool van de Griekse wiskundige Pythagoras. In de middeleeuwen werd het pentagram door de Zuid-Franse Katharen bij hun religieuze rituelen gebruikt. (De Katharen waren overigens een aanzienlijke christelijke beweging in de 12e en 13e eeuw in de Languedoc in Zuid-Frankrijk, die vanwege hun onafhankelijke spirituele benadering van het geloof door de Rooms-katholieke kerk werden uitgeroeid.)

Dit Zit er Verborgen in de Vijfpuntige Ster
Het Pentagram is een vijfpuntige ster met of zonder cirkel er omheen. Het teken bevat tien pentagram driehoeken in verschillende verhoudingen. De naam stamt van het Griekse πεντάγραμμον / pentagrammon dat letterlijk ‘vijf lijnen’ betekent. Toch staat dit simpele symbool vaak voor de hele kosmos en draagt het betekenis in verschillende tradities. Benieuwd naar de spirituele betekenis van het pentagram? Hier vind je de bekendste.
Natuurlijke Perfectie!
De lengtes van de lijnen in het pentagram komen overeen met de gulden snede, een patroon dat je terug kunt zien in natuurverschijnselen. Sommige schelpen en bloemen bestaan uit deze verhouding, maar ook in het menselijk lichaam vind je de gulden snede terug. En dat schept een band! Voor veel mensen is het pentagram daarom een voorbeeld van natuurlijke harmonie, vrede en evenwicht.
De Planeet Venus
Als je vanaf de aarde kijkt, maakt de planeet Venus in haar achtjarige cyclus een patroon dat lijkt op een pentagram. Veel mensen zien er ook een bloem in of de dwarsdoorsnede van een klokhuis. Rozen en appels zijn bovendien al eeuwenlang symbolen voor deze godin van de liefde!
Menselijk Lichaam
Niet alleen zou de ster staan voor je vijf zintuigen, ook passen in de punten van het pentagram precies een hoofd, romp, armen en benen.
Veel mensen zien dat als een teken dat je aardse lichaam verbonden is met de grote ziel of geest erboven. Anderen zien er een samenhang in tussen mens en kosmos, namelijk dat je lijf een kleine kopie van het gigantische universum zou zijn. Deze ‘as above, so below’ is trouwens ook de gedachte achter een Horoscoop: wat er in de sterren gebeurt, zou je terugvinden tussen de mensen.
Dit Betekent een Omgekeerd Pentagram
Pentagrammen hebben meestal een punt naar boven, twee naar de zijkant en twee naar beneden. Berucht is de ster met de punt omlaag, omdat die volgens sommige christenen naar de hel zou wijzen. Satanisten gebruiken dit eigenwijze teken daarom graag. Omgedraaide versies worden ook gedragen door Wiccans in wording tijdens hun opleiding. Hiermee geven ze aan dat ze als pentagram heks hun schaduwkanten aan het onderzoeken zijn. Toch kun je ook beide soorten sterren in het pentagram terugzien. In het midden van het symbool past namelijk een omgekeerde versie. Zo verbeeldt het teken dus tegenstellingen, net zoals het Chinese Yin Yang teken dat doet.
Pentagram met Cirkel Erom
Een pentagram met een cirkel er omheen wordt soms een pentakel genoemd. De ring om de ster staat dan voor de wereld of kosmos met daarbinnen vijf verschillende krachten. Welke dat precies zijn, hangt van de traditie af. In de Tarot staan de punten bijvoorbeeld voor de zintuigen of lichamelijk welzijn. Trek je een kaart met pentakels, dan zou die iets vertellen over aardse zaken zoals gezondheid en geld. Tijdens een heksenritueel is het teken soms een tool om een magische cirkel te maken. Het pentakel zou namelijk aardekracht oproepen, waarmee je spreuken en rituelen veilig uit zou kunnen voeren.
Vijf Elementen in het Wiccan Pentagram
De wicca en andere westerse natuurreligies werken meestal met vuur, lucht, water, aarde en ether of ‘geest’. De lijnen van het pentagram laten dan zien welke symbolische plek elk element heeft. De bovenste punt van de ster staat bijvoorbeeld voor Geest, de linker zijkant voor Lucht en de rechter voor Water. Linksonder vind je Aarde en rechtsonder het Vuur. Je kunt het symbool daarom als kompas gebruiken om een Wicca Altaar te maken. Elk voorwerp ligt dan ‘in’ zijn eigen element, bijvoorbeeld Heksenketels aan de kant van het Water en Kaarsen bij Vuur.