Prana
‘Prana’ is een Sanskriet woord en betekent ‘vitale levensenergie’. Het is de levensenergie die je nodig hebt om te kunnen bestaan.

We zijn meer dan het fysieke lichaam.
Bij Yogahoudingen denken we vaak alleen aan ons fysieke lichaam. We willen sterker en leniger worden en een beter uithoudingsvermogen krijgen.
En Yogahoudingen helpen hierbij. Maar er schuilt meer achter de fysieke houdingen. We identificeren onszelf vaak met ons fysieke lichaam. Omdat het tastbaar is en we het kunnen voelen. Maar het is slechts de buitenste laag van wie we echt zijn. De schil zeg maar…:-)
Je pranische (of energetische / subtiele) lichaam is de laag die zich onder je fysieke lichaam bevindt. Minder goed zichtbaar, maar daarom niet minder echt. En voor getrainde Yogi’s wel degelijk goed te voelen. In de Yoga noemen we de energie waar het energetische lichaam dus van gemaakt is, Prana.
Levensenergie leren voelen en begrijpen
Net zoals dat bloed door bloedvaten stroomt, zo stroomt Prana door zogeheten nadi’s. Nadi betekent ‘kanaal’, ‘stroom’ of ‘flow’ in het Sanskriet. Er wordt gezegd dat er zich ongeveer 72.000 nadi’s in het menselijk lichaam bevinden.  Je kunt deze nadi’s niet zien met je ogen. Het zijn geen fysieke structuren, maar energiebanen.  Als we veel en slecht eten en weinig bewegen, dan kunnen onze bloedvaten gaan verstoppen en kan het bloed minder goed door het lichaam stromen. Hetzelfde kan eigenlijk gebeuren met je vitale levensenergie.
Wanneer we bepaalde spanningen in het lichaam hebben, of emotionele littekens treden er blokkades op waardoor er minder energie naar toe kan stromen.
Daarom is het belangrijk om niet alleen een dieet te hebben omtrent wat je eet, maar ook een ‘dieet’ voor de prikkels die je op een dag binnenkrijgt.
Prana en de Chakra’s
Chakra’s  zijn als het ware de epicentra van dit energiesysteem van de nadi’s. En wanneer er in een bepaald gebied veel blokkades te vinden zijn, dan is het chakra uit balans. Levensenergie kan hier dan niet goed stromen. Neem bijvoorbeeld liefde. Liefde is gerelateerd aan het hartchakra. Wanneer iemand bijvoorbeeld een slechte jeugd heeft gehad met een gebrek aan liefde, dan is de kans groot dat hij/zij daar emotionele schade heeft in dit gebied.
Energie kan hier niet goed stromen en doordat dit chakra minder goed ontwikkeld is, heeft diegene vaak ook moeite met het uiten van liefde en tonen van compassie. Dit komt omdat zijn of haar relatie met liefde door het verleden heel anders is dan een persoon die wel geliefd werd en weet wat liefde echt betekent. Dit is bijvoorbeeld vaak al te zien aan de fysieke houding van iemand. Schouders naar voren, hoofd naar beneden etc. Een houding waarbij het hart zoveel mogelijk beschermd voor de buitenwereld, zodat het niet nog meer gekwetst kan worden. Er stroomt hier in dit geval dus weinig levensenergie en het energetische systeem is in dit gebied uit balans. Dit kun je voelen. Als jouw systeem wel in balans is, kan je dit ook bij andere mensen voelen.
Nu je een beetje begrijpt wat Prana is, wat het doet en hoe je het kunt voelen, is de volgende vraag…
Wat kunnen we doen om de blokkades in het lichaam op te heffen en meer Prana door het lichaam laten stromen?
Hoe kunnen we Prana vrij laten stromen en meer levensenergie krijgen?
Ben je er nog bij? Snap je wat hierboven is uitgelegd?
Op de vraag ‘Wat is Prana?’ hebben we nu een antwoord. In het kort; Levensenergie.
Het meest interessante is dat je levensenergie kunt manipuleren (in de goede zin van het woord). Je zou Yoga kunnen omschrijven als het ‘managen’ van prana.
Dat is de reden waarom je ook niet zomaar een willekeurige serie houdingen achter elkaar kunt doen en het ‘Yoga’ kunt noemen.
“Een Yogales is als een recept. Hoe en welke houdingen je doet en in welke volgorde je deze doet, heeft invloed op de stroming van levensenergie door je lichaam. Ieder recept heeft een andere uitwerking op je bodymind systeem.”
Laten we bij het voorbeeld van hierboven blijven; Een onderontwikkeld hartchakra. Prana kan hier niet goed stromen en dit zorgt ervoor dat je een bepaalde houding hebt en de wereld op aan bepaalde manier ziet. De chakra’s kun je vergelijken met lenzen. Hoe vuiler de lens, hoe gekleurder je de wereld ziet. De manier waarop levensenergie door je lichaam stroomt, beïnvloedt dus je worldview. Door middel van Yoga kunnen we de lens weer schoonmaken.
Prana en Yoga
In bovenstaand voorbeeld kan dit bijvoorbeeld zijn door het beïnvloeden van de Prana vayu door het doen van achteroverbuigingen. Dit zal in het begin heel oncomfortabel voelen, omdat je gewend bent je hart te beschermen met je schouders. Begin daarom altijd rustig aan.
Chakra’s openen en de Prana proberen te vergroten in dit gebied zal alleen maar voor meer frustraties en onbalans zorgen wanneer je er niet klaar voor bent. Doe het rustig, stapje voor stapje en onder goede begeleiding van iemand die weet waar hij of zij mee bezig is.
Richt je ook nooit slechts op één chakra.  Je wilt toch dat het hele lichaam in balans is?  Zorg ervoor dat je energie op alle plekken goed kan stromen. Wil je aan een specifiek gebied werken? Geef dat gebied dan net even ietsje meer aandacht, maar doe het met mate.
Belangrijk: Ga dus niet als een bezetene alleen meer achteroverbuigingen doen om je hartchakra te openen zonder dat je aandacht heeft aan andere gebieden, houdingen en chakra’s. Balance is key. (En ja, je ziet dit soms gebeuren tijdens yogalessen).
Een goede rustige houding om bijvoorbeeld het hartchakra te openen kan bijvoorbeeld de brughouding zijn, of de ondersteunende brughouding.
Een andere manier om chakra’s in balans te brengen is door middel van meditatie of het chanten van mantra’s.
Meer levensenergie krijgen?
Op het moment dat er geen blokkades meer in het lichaam zijn, wil je zorgen dat je zoveel mogelijk prana in het lichaam krijgt. Hoe meer Prana, hoe meer levensenergie. Hoe meer levensenergie, hoe meer daadkracht je hebt om de dingen te bereiken die je wilt.
Zoals hierboven aangegeven wordt Prana gedragen door de adem. Wanneer het lichaam vrij is van blokkades en in balans, wil je dus je levensenergie vergroten. Dit kan door middel van ademhalingsoefeningen of Pranayama.
‘Yama’ betekent ‘controleren’ of ‘sturen’ in het Sanskriet. Op het moment dat we Pranayama doen, zijn we dus onze levensenergie aan het vergroten en sturen.
En Yogales is dus niet compleet zonder de ademhaling.
Om dit te doen moet je dus verder ‘voelen’ dan slechts je fysieke lichaam. Je gevoel moet subtieler worden zodat je Prana kunt voelen en sturen.
Hoe meer je oefent, hoe beter je hierin zult worden.