Elementen

De 5 elementen en yoga: er valt zoveel te leren

De elementen en oude tijden
In oude tijden leefde men geheel in verbinding met de natuur en daarmee ook met de elementen. De elementen werden als sacraal, heilig beschouwd omdat deze krachten ten grondslag liggen aan het gehele bestaan. In de loop van de geschiedenis zijn veel mensen (voornamelijk in het Westen) het gevoel van verbinding met het sacrale kwijtgeraakt. Gaandeweg de geschiedenis en met de opmars van de moderne tijd is die wijsheid steeds dieper weg gestopt in ons lichaam. In deze tijd waarin technologie hoogtij viert, voelen we ons, als Westerse, moderne mens, steeds vaker van ons zelf verwijderd en gaan we toch weer opzoek naar die oude kennis die we allemaal nog ergens in ons hebben opgeslagen.
Of het nu gaat om de oude Chinezen, de Tibetanen, de Kelten, de Maya’s , de oude Egyptenaren. De kennis der elementen zie je in alle Oosterse en Westerse culturen, leringen en tradities terugkomen. Maar hoe kunnen we de elementen op zichzelf beschrijven? En hoe kunnen we ze in ons zelf herkennen?
Elementen uit de natuur
Alles om ons heen is te herleiden naar 5 elementen. Aarde, water, vuur, lucht en ruimte. Aangezien alles op aarde uit deze vijf elementen bestaat, heeft ook alles een combinatie van deze eigenschappen. Neem dit vooral niet te letterlijk, maar zoek naar de betekenis.
Aarde is al het materiële, datgene wat zorgt voor vorm en stevigheid. Water is elk vloeistof. Vuur is alles wat straalt en glanst. Lucht is al het gasvormige en Ruimte is alle leegte.
Wordt het al iets behapbaarder? Een mens bestaat immers ook uit vloeistof, vaste stof, lucht, energie en ruimte.
Gezondheid als balans
Vanuit Ayurveda wordt gezondheid gezien als een balans tussen een gezond fysiek lichaam, de psyche, en je energie. Als de één uit balans is, merk je dat in het ander. Het is dus zeker niet alleen een afwezigheid van ziekte, maar juist een compleet welbevinden. Ziekten komen voort uit een disharmonie tussen de elementen. Zo kan stress je lichaam ziek maken en verminder je depressieve gevoelens met lichaamsbeweging.
De 5 elementen maken je eigen gedrag een stuk inzichtelijker
De 5 elementen kun je letterlijk ervaren, maar zijn ook subtieler terug te vinden in alles om je heen. Elk element heeft haar eigen eigenschappen en kwaliteiten die je in je gedrag kan herleiden. Inzicht in de subtielere eigenschappen van de elementen, zorgen voor meer inzicht in jezelf. In je eigen gedrag. In je behoeften en wat je daadwerkelijk nodig hebt voor meer balans in je leven.
Door je bewuster te worden wat deze elementen voor jou betekenen kun je keuzes maken in het belang van je complete welbevinden. Dit kan van subtiel (een gedachte, gevoel, of intentie) tot aan krachtig (beweging in het lichaam, of een fysieke actie).
De kunst is om te achterhalen hoe je je voelt, welk gedrag je vertoont en wat je nodig hebt.
Element Aarde
Aarde is de meest vaste vorm van de elementen. De stabiliteit van de grond onder je voeten. De voedingsbodem om vanuit te groeien en waar de wortels stevig in verankerd worden. De kwaliteiten van aarde zijn stabiliteit, stevigheid en rust. Als dit element in balans is voel je je geaard en veilig. Je staat stevig voor datgene wat jij belangrijk vindt.
Element Water
Water is een enorm krachtig en tegelijk ook zacht element. Water is vloeibaar en moet stromen. Water kan zachtjes kabbelen zoals een riviertje, maar ook verwoestend werken. De kwaliteiten van element water zijn verandering en flexibiliteit. Als dit element in balans is voel je je verbonden met je gevoelens en emoties en buig je makkelijk mee met de flow van het leven.
Element Vuur
Vuur kan niet bestaan zonder zuurstof en brandstof. En ook factoren van buitenaf (water) kunnen ervoor zorgen dat het vuur wordt gedoofd. Maar als het vuur goed aan is geeft het veel warmte. Energie. En heeft het een transformerende werking. De kwaliteiten van element vuur zijn transformatie, gedrevenheid, energie. Als vuur in balans is, voel je inspiratie om dingen aan te pakken. Te creëren. Te ondernemen.
Element Lucht
Lucht is letterlijk de zuurstof die we inademen. Lucht is overal en heeft een verbindende werking. Want wat zit er tussen jou en het dichtstbijzijnde object? Lucht. De kwaliteiten van element lucht zijn nieuwsgierigheid, lichtgewicht en plezier. Als element lucht in balans is denk je makkelijk in oplossingen. En ben je in staat negatieve gedachtes om te buigen naar iets positiefs.
Element Ether
Ether is het minst tastbare element van de 5 elementen. Het is niet iets wat je om je heen ziet, maar wel iets wat je voelt en ervaart. Er is geen begin of einde. Alles is met elkaar verbonden. Niet alleen via lucht, maar ook via energie. De kwaliteiten van ruimte zijn grenzeloosheid, helderheid, vrijheid en innerlijke wijsheid. Als het element in balans is, voel je ruimte in je leven. Je hebt heldere gedachten en een duidelijke missie.
Werken aan balans met de 5 elementen
Balans betekent voor iedereen wat anders. We hebben allemaal de eigenschappen van de 5 elementen in ons en nodig, maar iedereen in andere mate. Een balans tussen de 5 elementen betekent absoluut niet dat je van elk element 20% moet toepassen. Iedereen heeft een persoonlijke en natuurlijke blauwdruk van balans.
Als je je op dit moment uit balans voelt, kan dat komen doordat je één van de 5 elementen teveel energie geeft. Stel je hebt veel aarde in je natuurlijke blauwdruk, maar bent continu van hot naar her aan het vliegen, dan brandt dat je snel op. Terwijl iemand met veel lucht in zijn of haar natuurlijke blauwdruk, dit veel beter aan kan. Als je ergens een disbalans ervaart doordat je teveel ‘in één element zit’, dan los je dat niet op met eigenschappen uit dat element. Juist kwaliteiten van een ander tegenovergesteld element helpen je verder. Als je eenmaal doorhebt hoe deze krachten met elkaar samenwerken zal je leven niet meer hetzelfde zijn. In een volgende blog ga ik dieper in op hoe de kwaliteiten van de elementen elkaar kunnen helpen.