Jezelf wegcijferen en pleasen
Zet jij je eigen behoeften opzij om de ander te behagen? Ben je
daarnaast gevoelig voor andermans emoties? Stel je bovendien
alles in het werk om tegemoet te komen aan de wensen van je partner?
Ben je een kei in jezelf wegcijferen en tegelijkertijd continu
aan het pleasen?
Trek je vervolgens altijd ‘foute’ mannen of vrouwen aan? Wring
jij je in allerlei bochten om je werkgever tevreden te stellen?
En voelt rekening houden met de ander als vanzelfsprekend? Voel
jij je ten slotte vaak leeggezogen?
Is het herkenbaar wat hierboven geschreven staat? Dan kan het zijn
dat je te maken hebt met codependentie.
|
Een reactie op een hechtingstrauma
Codependentie betekent letterlijk ‘medeafhankelijk’. Het wil zeggen
dat jij jouw geluk laat afhangen van de mate waarin de ander
gelukkig is met jou. Hierdoor ervaar je een enorme verantwoordelijkheid
en is alles erop gericht dat hij/zij zich gelukkig voelt.
Het gaat niet alleen over jezelf op de tweede plaats zetten – het
gaat véél dieper dan dat. Het is een reactie op een hechtingstrauma.
Als bij de geboorte of in je vroege kindertijd geen of onvoldoende
binding heeft plaatsgevonden, is er sprake van hechtingsproblematiek.
Als gevolg hiervan kun je je leven lang op zoek blijven naar
die verbinding. Je kunt jezelf volledig verliezen binnen een
relatie.
Dit gedrag is bijvoorbeeld heel herkenbaar en veel voorkomend binnen
de relatie met een verslaafde partner, broer, zus, vader, moeder
of kind. Jouw hele leven en gedrag kunnen volledig gericht zijn
op de verslaafde. Alles draait om de verslaving; je komt niet
aan jezelf toe. Je stelt alles in het werk om de ander te behagen
en daarnaast de harmonie te bewaren. Je bent je totaal niet bewust
van het feit dat je hiermee juist de verslaving in stand houdt.
|
Hoe ontstaat codependentie?
-
Parentificatie: je verantwoordelijk voelen voor taken en/of
emoties van je ouders
-
Ouder/kind/partner met een drugs-, alcohol- en/of gokverslaving
-
Gewelddadige partner
-
Hechtingsproblematiek
-
Narcisme
-
Mishandeling
-
Eetstoornis van een kind
-
Zorg voor een gehandicapt kind
-
Depressieve ouder(s)
-
Emotioneel afwezige ouders/verzorgers
-
Autoritaire opvoeding
-
Emotionele verwaarlozing
-
Vroegkinderlijk misbruik
|
Herken jij jezelf in deze signalen?
Wanneer je verslavingsgevoelig bent, loop je meer risico om te
maken te krijgen met codependentie. Dat heeft alles te maken
met onderliggende trauma’s zoals misbruik, een instabiele of
onveilige thuisbasis en mishandeling. Het kan pijnlijk voelen
om te erkennen dat je codependent gedrag vertoont. Het voelt
als een verslaving die je liever niet onder ogen wil komen. Want
het voelt veilig voor jou om te geloven dat je controle hebt
over gevoelens en relaties. Dat biedt je houvast. Wat als je
dit gedrag dient op te geven? Wat blijft er dan van jou over?
Wat moet je vervolgens aan met de leegte die ontstaat?
Onderstaande checklist helpt je ontdekken of er bij jou sprake
is van codependentie. Wees mild voor jezelf. Ga voorbij de schaamte
en schuld, want de waarheid zal je uiteindelijk bevrijden. Het
begint allemaal met het erkennen van het gedrag dat slechts voortvloeit
uit een diepe, oude pijn die hunkert naar heling.
|
Checklist
-
Mijn gevoelens bagatelliseer ik vaak.
-
Ik ben zeer toegewijd aan de ander.
-
Complimenten vind ik lastig om te ontvangen.
-
Het kan altijd beter.
-
Ik ben bang voor afwijzing.
-
Ik ben extreem loyaal aan anderen.
-
Mijn mening is niet zo belangrijk.
-
De ander heeft meer hulp nodig dan ik.
-
Graag geef ik ongevraagd advies.
-
Seks en intimiteit gebruik ik om me gewaardeerd te voelen.
-
Ik vind het lastig om beslissingen te nemen.
|
Signalen die duiden op codependentie
-
Je leeg voelen
-
Schuldgevoel
-
Fysiek opgebrand zijn
-
Negatief zelfbeeld hebben
-
Overspannen zijn
-
Woede ervaren
-
Overprikkeld zijn
-
Je overvraagd voelen
-
Je ondergewaardeerd voelen
|
Verlatings- en bindingsangst
Aanvankelijk lijkt het alsof je alles doet vanuit liefde, maar
in werkelijkheid gaat het over een gebrek aan liefde. Daarnaast
ontbreekt het je aan zelfliefde. Het kan een zodanig verstikkende
uitwerking hebben op de relatie met je partner, moeder, kind,
broer of zus waardoor juist datgene waar je zo bang voor bent,
gebeurt: de ander verlaat je.
Verlatingsangst laat je zwoegen in een relatie. Dat wil zeggen
dat je alles inzet om de relatie maar te laten slagen. Alles
om te voorkomen dat je partner je verlaat. Vaak gaan verlatings-
en bindingsangst samen. Dan ben je gevoeliger voor codependentie.
Je hebt geleerd je vast te klampen aan een relatie, zelfs als
het geen harmonieuze en gezonde relatie is.
En dan is er ook nog bindingsangst. Wanneer je altijd valt voor
een ‘foute’ man of vrouw of een onbereikbare partner, biedt dat
jou juist een mate van veiligheid. Je weet van tevoren namelijk
al dat hij/zij nooit volledig voor jou kiest. Zo confronterend
als dat aan de ene kant voelt, zo veilig voelt het aan de andere
kant.
|
De eerste 5 stappen op weg naar heling
- Stop de weerstand
Stop het niet langer weg en schaam je niet als je ontdekt dat
jij in een codependente relatie zit.
- Wees bereid tot verandering
Overtuig jezelf ervan dat je geen genoegen hoeft te nemen met minder en jij degene
bent die de gewenste veranderingen kunt doorvoeren in jouw
leven.
- Richt je op jezelf
Durf je eigen behoeftes en verlangens uit te spreken, tenzij
je nog niet precies weet wat je wil. Richt je dan eerst op
zelfonderzoek. Doe dit alles met geduld, compassie, liefde
en aandacht. Behandel jezelf net zoals jij je beste vriend(in)
behandelt.
- Durf te voelen
Gevoelens vertellen je altijd precies waar het knelt, wringt en schuurt. Dat wil
zeggen dat oude pijn gehoord, gezien en gevoeld wil worden.
Codependentie laat je zien waar de werkelijke pijn over gaat
en is daarom een signaal dat er behoefte is aan heling.
- Neem verantwoordelijkheid
Wees mild naar jezelf en word je ervan bewust dat de ander slechts continu het
trauma uit je verleden aanraakt. Weet dat jij de enige bent
die patronen kan doorbreken. Alleen jij bent verantwoordelijk
voor jouw eigen levensgeluk
|
|