Deze plant behoort tot de Ruwbladigenfamilie (Boraginaceae) en groeit in Nederland
en België algemeen op vochtige en voedselrijke plaatsen. De bladeren en stengels
zijn bedekt met ruwe haren (vandaar de familienaam) en knisperen door de aanwezigheid
van silicium. Het blad is speervormig met een dikke nerf in het midden. De wortel
is zwart van buiten en wit en slijmerig van binnen. De bloemen hangen in trossen
aan het eind van de stengel en bestaan uit langgerekte, klokvormige kroonbuizen,
die bezocht worden door veel insecten, met name hommels. De bloeitijd is van
mei tot september.
Vroeg in het voorjaar, als de plant nog niet bloeit, kunnen de bladeren van de
Gewone smeerwortel verward worden met die van de Overblijvende ossentong (Pentaglottis
sempervirens). De verwarring ontstaat vooral omdat beide planten ruw behaard
zijn. Overblijvende ossentong is niet inheems in Nederland en België, maar verwildert
steeds vaker uit tuinen. Op de foto links zie je het verschil tussen de bladeren.
De bladrand van Gewone smeerwortel is glad, die van de Overblijvende ossentong
golvend geplooid. Een kenmerkend verschil is dat het blad van de laatste vaak
witte puntjes heeft die enigszins boven het bladoppervlak uitsteken, als kleine
stekels. Als de plant gaat bloeien is verwarring niet meer mogelijk: Gewone smeerwortel
bloeit paars of wit, de bloemen van de Overblijvende ossentong zijn donkerblauw
en kleiner (10 mm).
Medicinale toepassing van smeerwortelzalf
- Medicinaal wordt de Gewone Smeerwortel veel ingezet. Daarvoor worden de wortels en bladeren van de plant gebruikt. De wortel wordt best geoogst in het najaar, terwijl de bladeren van de lente tot de herfst geoogst kunnen worden, liefst als de plant in bloei staat. Smeerwortel wordt vooral gebruikt bij wondbehandeling en huidaandoeningen. De allantoïne en silicium in de plant spelen een grote rol in weefselherstel. Het is erg effectief bij kneuzingen, blauwe plekken, rugpijn, spierpijn, littekens, botbreuken en reumatische aandoeningen. Gebruik het alleen op open wonden als de wond goed ontsmet is. Smeerwortel laat de wond immers zeer snel dichtgroeien, waardoor een infectie ingekapseld kan worden. Naast dit uitwendige gebruik kan de plant ook inwendig ingezet worden bij luchtwegklachten en infecties aan de spijsverteringsorganen, vanwege de verzachtende slijmstoffen in de plant. PA’s lossen niet goed op in vetten, dus als je er een kruidenolie van maakt, zitten ze er nauwelijks in. Deze kruidenolie kan je vervolgens gebruiken om een fijne, zeer effectieve zalf te maken tegen blauwe plekken, kneuzingen, spierpijn, reumatische aandoeningen en wonden. Het onderstaande recept voor smeerwortelzalf is zeer effectief tegen blauwe plekken, kneuzingen, spierpijn, reumatische aandoeningen en is ook geschikt als wondzalf. En Smeerwortelzalf zelf maken is niet moeilijk!
- NIET AANBRENGEN OP VUILE WONDEN, SMEERWORTEL IS SNELGENEZEND KRUID EN DE WOND ZOU KUNNEN ONTSTEKEN.
- Op of bij je dragen beschermt het je tijdens het reizen. Stop ook wat in je tassen en koffers, zodat ze niet gestolen worden.
- Wortel te gebruiken voor geldmagie.
- Past bij een moedeloos, depressief persoon, die de neiging heeft om krom te lopen.
- Smeerwortel verzacht en laat de emoties weer stromen.