Een maceraat is een koude methode waarbij plantendelen in een koude vloeistof
worden gelegd. Maceratie komt uit het latijn en betekent ‘ zacht maken of weken’.
Vooral slijmstoffen, die bijvoorbeeld voorkomen in Kaasjeskruid, Hoornklaver,
kweepeerzaadjes of IJslandsmos, houden niet van heet water. Wanneer je deze
met heet water overgiet klonteren de stoffen samen en gaat de werking van de
slijmstoffen achteruit.
Een maceraat gebruik je ook wanneer je wilt voorkomen dat bepaalde ongewenste
stoffen in je thee oplossen. Nemen we bijvoorbeeld de Berendruif (Arctostaphylos).
Deze komt in Nederland nauwelijks meer voor maar kun je in de apotheek misschien
krijgen. Een thee van Berendruif helpt bij blaasontsteking. Wanneer je wilt
voorkomen dat looistoffen in je thee komen, maak je er een maceraat van. Andere
voorbeelden van stoffen die je niet in je thee wilt hebben zijn het giftige
Viscotoxin van Mistelbladeren of de hars van Sennesbladeren.
Het nadeel van deze vorm van toebereiding is de kans op kiemvorming en bederf.
Doordat zich in water snel ziekteverwekkende kiemen kunnen ontwikkelen moet
je er niet teveel tegelijkertijd van maken.
Methode|
De dosering voor een maceraat is 25 gram
gedroogd kruid (of 50 gram verse kruiden) op een halve liter water. De
goed verkleinde plantendelen worden in koud water gelegd en 1-3 uur
getrokken onder meermaals doorroeren zodat zich meer stoffen kunnen
oplossen. Voor zachte bloemen van bijvoorbeeld kaasjeskruid of lijnzaad
kun je een richttijd van 1-2 uur aanhouden voor wortelen van Heemst 3
uur. Daarna kun je het zeven en drinken of eerst nog iets opwarmen. Ook
voor de wortel van Valeriaan (Valeriana officinalis) kan een maceraat
worden gemaakt. Deze werkt zelfs krachtiger dan de thee. Week één
theelepel van de wortel gedurende 6 à 12 uur in een kopje met koud
water. Daarna kun je het eventueel opwarmen, maar dat hoeft niet.
|
Gebruik
Het nadeel van waterige extracten is de
korte houdbaarheid. Dit geldt voor een maceraat nog meer als voor een
thee of decoct. Je kunt ze niet opslaan zoals een tinctuur waar de
alcohol zorgt voor een desinfecterende werking, maar moet ze direct na
de bereiding innemen. In de natuurcosmetica kun je ze gebruiken in een
masker, als kompres, als haarspoeling of als toevoeging aan je badwater.
|
|