Animisme is een natuurgodsdienst waarbij geesten- en voorouderverering het belangrijkst
zijn. Een animist gelooft in het bestaan van goede en kwade geesten, die kunnen
huizen in onder meer bomen, dieren en gebruiksvoorwerpen. De geesten moeten goed
gestemd worden door ze offers te brengen, het houden van rituelen, rituele dansen
en het houden van taboeregels. Animisme doordrenkt het hele leven van de aanhangers
ervan. Het is een filosofisch, religieus of spiritueel concept waarbij zielen
of geesten niet alleen bestaan in mensen en dieren, maar ook in planten, stenen
of natuurlijke fenomenen zoals donder en geografische zoals bergen en rivieren.
Animisme wijst verder ook bezieling toe aan abstracte concepten zoals woorden,
eigennamen of metaforen uit de mythologie. Religies waarin animisme voorkomt
behoren meestal tot volksgeloof of etnische religies zoals sjamanisme, shinto of bepaalde stromingen binnen het Hindoeïsme.
Waar komt het woord animisme vandaan?
Oorsprong van het animisme
Wie is een animist?
Veel verschillende gewoonten en gebruiken
Verspreiding van het animisme
Rituelen
Wie is de God van het animisme?
Wat is er na de dood?
Bidplaatsen
Spreuken
Wat is het hiernamaals?
Allerzielen
Geestenboom
Kerstboom
Bijzondere gebeurtenis
Mamy Wata
Voortdurende angst en onzekerheid
Waar zijn Animisten bang voor?
Alcohol
Geluk of geloof
Bescherming en Geluk
Waar animisten bang voor zijn
|
In animisme zit het woord "anima". Dit is een Latijns woord voor ‘adem’
en 'geest’. De term animisme is bedacht door geleerden die onderzoek
deden naar andere culturen en hun geloof. Animisme is in feite een
"natuurgeloof".
|
| Het animisme is al heel vroeg ontstaan doordat wereldwijd mensen verklaringen zochten voor de dingen die gebeurden. Zij dachten dat alles op aarde het werk was van bepaalde krachten. |
| Een animist is iemand die gelooft dat alles op aarde bepaalde krachten bezit. Donder, wind, regen en vuur zijn krachten, en zon, maan, rivieren, zand en rotsen. Ook mensen en dieren, planten en voorwerpen hebben volgens animisten krachten. |
| Animisme is een geloof met veel verschillende gewoonten en gebruiken. In elk land, in elke streek en zelfs in elk dorp wordt de godsdienst op eigen wijze gepraktiseerd. |
|
Aanhangers van natuurreligies zijn over de hele wereld verspreid. In
verschillende Zuid-Amerikaanse landen gelooft ongeveer 25 procent van
de bevolking in animisme. Ook in Indonesië en in Afrika, Zuid Soedan,
India, Japan, Papoea Nieuw Guinea, Thailand, Mexico en Peru wonen animisten.
De autochtone bevolking van Noord-Amerika, de inheemse Amerikaanse indianen hebben wel allemaal een overwegend animistische religie. Soms komen tegenwoordig ook mengvormen voor van sjamanisme en New Age-achtige stromingen. De animistische variant in moslimgebieden is vaak een vermenging met gebruiken uit de islam en wordt daarom ook wel volksislam genoemd. Significante aantallen animisten worden tegenwoordig aangetroffen in landen als Zambia, Zuid-Soedan, de Democratische Republiek Congo, Bangladesh, India, Nepal, Gabon, de republiek van Guinee Bissau, Indonesië, Japan, Laos, Myanmar, Papoea-Nieuw-Guinea, Peru, De Filipijnen, Canada, Rusland, Zweden, Thailand, Timor Leste, de Verenigde Staten, Mexico en Suriname. Het totale aantal animisten over de hele wereld is moeilijk te bepalen. Er zijn ruwe schattingen tussen de 175 miljoen tot 940 miljoen. De oorzaak hiervan is mede omdat het animisme in sommige landen niet officieel bestaat, en omdat het animisme in veel landen vermengd is geraakt met godsdiensten zoals het Christendom en de Islam. |
| Omdat de mensen zelf controle wilden hebben over hun leven, bedachten zij rituelen om met krachten in contact te komen. Ze geloofden dat ze met de rituelen die krachten vriendelijk stemden en dat ze die krachten op deze manier konden sturen en gebruiken voor eigen welzijn. |
| Iedere Animist eert natuurkrachten. Animisten vereren ook andere krachten zoals de zielen van overledenen of krachten van voorwerpen. Goden of geesten verering kent het animisme niet. |
|
Animisten geloven dat alles uit een zichtbaar deel en een niet zichtbaar
deel bestaat. Het lichaam is het zichtbare deel van een mens en de
geest het onzichtbare. Als het zichtbare deel, het lichaam, sterft
dan blijft de geest en de ziel over en kan zelf beslissen wat deze
gaat doen; In de buurt van het graf blijven, over de aarde reizen of
naar het geestenrijk gaan, waar het zielsrust vindt.
Slaap animisten geloven ook dat de ziel af en toe het levende lichaam verlaat. Bijvoorbeeld tijdens de slaap. Indianen noemen de slaap ook wel schijndood en het is daarom bij hen is verboden om slapende mensen plotseling wakker te maken omdat de ziel heeft dan geen tijd terug te keren in het lichaam. |
| Het animisme kent geen gebedshuizen zoals een kerk, moskee of tempel. De meeste ceremonies worden in de natuur gehouden. Men ziet bomen als de huizen van bosgeesten en men gelooft ook dat planten magische krachten hebben. Daarom aanbidden animisten bomen en planten. Vaak zijn animisten ook bang voor de geesten in planten en bomen. Voordat ze een boom omhakken moeten ze eerst vergeving vragen en houden ze ceremonies voordat ze gaan oogsten. |
| Woorden hebben macht. Men kent in het Animisme spreuken, zegeningen en vervloekingen. |
| Animisten geloven dat na de dood van het stoffelijke lichaam de ziel naar een onzichtbare, niet stoffelijke wereld gaat. Het stoffelijke lichaam geeft de geest over en het niet stoffelijke lichaam vindt zielsrust in een onzichtbare wereld. Vanuit dit geestenrijk beïnvloeden goden, zielen en andere krachten het aardse leven. |
| Allerzielen is in feite een katholiek feest om de doden te herdenken. In Bolivia geloven de mensen dat de ziel van overleden mensen terugkomt naar de aarde om te zien of de nabestaanden wel goed voor het graf zorgen. Het feest wordt in Bolivia op 2 November gevierd. |
| Enkele Maleisiërs hebben sinds 9 september 2006 een bedevaart gemaakt naar het dorp Kampung Paya in Maleisië. Bij het dorp zou een palmboom staan met een menselijk gezicht. Er zijn foto’s te vinden waarop een gezicht op één van de bladeren van een palmboom te zien zou zijn. Men noemt dit de geestenboom. |
| Tegenwoordig is rond Kerst in bijna elke woning een versierde kerstboom te vinden. Deze boom wordt al eeuwen gebruikt tijdens feesten. De spar is het symbool van groei en bloei omdat de naalden altijd groen blijven. En met een spar in de buurt gelooft de animist dat hij of zij niet bang hoeft te zijn voor heksen en kwade geesten. |
| In erediensten van de Shuar-indianen zijn alleen mannen en jongens aanwezig. Na een aantal dagen vasten drinken ze o.a. bier en een ander drankje waardoor ze visioenen krijgen. Als ze onder de waterval gaan staan komen ze in contact met de geest die in de waterval woont. |
|
Mamy Wata is een mooie zeemeermin die mannen verleidt. Degene die haar
spiegel of kam vindt wordt rijk, maar ook ongelukkig. Mamy Wata stelt
de jaloezie voor die de bewoners van West-Afrika voelden na de komst
van de Europeanen omdat de kolonisten veel luxe goederen meebrachten.
Overal ter wereld bestaan verhalen over zeemeerminnen die mannen de golven in lokken. Op Java kent men de zeemeermin Nyi Blorong. Haar onderlijf is slangvormig en bedekt met gouden schubben. Ze verleidt mannen met haar schoonheid en belooft rijkdom. Maar als mannen in haar netten verstrikt raken, loopt het slecht af. Haar paleis is gebouwd op mannen die gestraft zijn voor hun hebberigheid. |
| Omdat goden, zielen en andere krachten overal aanwezig zijn, moeten animisten voortdurend opletten. Ze moeten goede krachten te vriend houden en zich steeds beschermen tegen boze goden of geesten. Dit doen ze met heilige en magische voorwerpen. Deze voorwerpen worden gemaakt en ingewijd door animisten die met geesten kunnen praten. |
| Animisten kunnen slachtoffer worden van kwade krachten. Animisten moeten dus goed weten wat ze wel en niet mogen doen. Men kent Goede en Kwade Priesters binnen het animisme welke hun magische krachten voor goede én slechte dingen gebruiken. Ze kunnen hun bevolking beschermen, maar kunnen ook vijanden vervloeken en ziek maken. Men gelooft dat ceremonies en rituelen bescherming kunnen bieden tegen deze vervloekingen. |
| In de bergen van Bolivia noemt men geesten ‘apus’. Reizigers die de bergen ingaan besprenkelen de banden en de motorkap van hun auto of bus met alcohol. Dit moet de berggeesten gunstig stemmen waardoor ze veilig kunnen reizen gelooft men. |
| In veel plaatsen is het animisme vermengd met andere religies. Iemand die een gelukspoppetje bij zich draagt of een hoefijzer ophangt, is in feite ook een animist. Hij of zij gelooft namelijk dat het voorwerp de kracht en het vermogen heeft geluk te brengen. |
| Amuletten en totems zijn er in alle vormen en maten. Men kan denken aan een totems, fetisjen, amulet en talisman. Gelovigen hangen die aan een koordje om hun nek of heup. Totems en fetisjen staan vaak symbool voor een beschermende macht. |
|
Animisten moeten voortdurend op hun hoede zijn en geesten tevreden stellen
omdat kwade geesten veel kwaad kunnen berokkenen. Geesten kunnen wispelturig
en grillig zijn. Het geloof van een Animist is een mix van occultisme,
tovenarij, satan aanbidding en natuur - aanbidding.
De Animist heeft geen duidelijk boek en geen geloofsbelijdenis, maar deelt samen met miljoenen anderen deze religieuze levenswijze. Zijn streven in het leven is om op goede voet te staan met geestelijke krachten die hem veel kwaad kunnen berokkenen. Hiervoor moet hij offers brengen, taboes in acht nemen en mediums / sjamanen raadplegen. Het gevolg voor de animist is vrees, angst, onreinheid, duisternis en armoede, wat weer een fatalistische houding tot gevolg heeft. Een animist is vaak wanhopig op zoek naar bevrijding van angst. Van het ene op het andere moment kunnen gelovigen slachtoffer worden van kwade krachten. Animisten moeten dus goed weten wat ze wel en niet mogen doen. Gelovigen kunnen zichzelf wel beschermen tegen boze geesten, maar nooit helemaal. Dit geeft een voortdurende onrust, angst en onzekerheid. Priesters binnen het animisme kunnen hun magische krachten voor goede én slechte dingen gebruiken. Ze beschermen hun dorp, maar ze kunnen ook menselijke vijanden vervloeken en ziek maken. Meestal bieden ceremonies en rituelen wel bescherming tegen deze vervloekingen, maar volgens animisten is tegen de vloek van een heks niet zoveel te doen. Dit staat bijvoorbeeld sterk in contrast met een geloof zoals men in het christendom kent. Daar heeft men een uitgebreid Boek, en zegt God dat christenen beschermd worden tegen kwade machten. In genade zullen christenen leven. Die duidelijkheid, veiligheid en zekerheid mist men in het Animisme. |